День: 22 сентября 2022

90. Մետաղյա խորանարդը, որի կողի երկարությունը 13 սմ է, ունի 1352 գ զանգված։ Որքա՞ն է նույն մետաղից պատրաստված և 2 սմ կողով խորանարդի զանգվածը։

100. Մեքենան ճանապարհի վերջնակետին է հասել 2 օրում։ Առաջին
     օրն այն անցել է 450 կմ, երկրորդ օրը՝ առաջին օրն անցածի 4/3-ը։
     Յուրաքանչյուր 100 կմ ճանապարհն անցնելու համար մեքենան
     ծախսել է 11 լ բենզին։ Քանի՞ լիտր բենզին է անհրաժեշտ եղել
     ամբողջ ճանապարհն անցնելու համար։

450:3=150

150×4=600

450+600=1050

1050:100=10 50մն

11×10+50=160

1. Տրված բառերին ավելացրո՛ւ -եր (-ներ), ի, -ով, -ից վերջավորությունները: Հնչյունափոխված բառերն առանձնացրո՛ւ և նշի՛ր, թե ինչ հնչյունափոխություն է կատարվել:

Գիրք-գրքեր,գրքի,գրքով գրքից ի-{ը}

առու-առուներ առվի,առվով,առվից ու-վ

ծաղիկ-ծաղիկներ ծաղկի,ծաղկով,ծաղկից ի-x

լուսին-լուսիններ,լունի,լուցնով,լուսնից ի-х

երկինք-երկնքի,երկնքով,երկնքից ի-{ը}

ջուր-ջրեր,ջրի,ջրով,ջրից ու-{ը}

հեռագիր

2.     Տրված բառերը գործածելով՝ հորինի՛ր պատմություն:

Աշխարհ, շնորհք, ճանապարհ, խոնարհ, արհամարհել:

3. 1.     Կետերի փոխարեն գրի՛ր յա, իա կամ եա: Բառարանով ստուգի՛ր՝ ճի՞շտ ես գրել:

Միմյանց, քվեարկություն, որդյակ, յասաման, քիմիաական, հեքիաթային, ոսկյա, հրեական, դաստիարակություն, սենյակ, կրիա, Անդրեաս, Եղիազարյան, կյանք:

1.  Գրի՛ր, թե ընդգծված արմատների մեջ ինչ փոփոխություն է կատարվել (փոփոխությունը տեսանելի դարձնելու համար բառը վանկատի՛ր):

Օրինակ՝

կես — կիսատ (կի-սատ) – ե-ն դարձել է ի:

Թիվ-թվանշան(թըվա-նը-շան)-ի-նդարձնելէ ը:

Անասուն — անասնապահ (ու-ն դուրս է ընկել, սղվել է:

Տեր — տիրանալ ե-ի

էջ-իջնել է-ի

ինձ- ընձուղտ ի-ը

գիծ — գծել ի-{ը}

աղավնի — աղավնյակ ի-x

կաղնի — կաղնուտ ի-x

հուր — հրեղեղեն ու-{ը}

հիսուն — հիսնամյա ու-x

առու — առվակ ու-վ

աստղ — աստղային {ը}

2.     Գրի՛ր, թե ընդգծված արմատների մեջ ի՞նչ փոփոխություն է կատարվել:

Օրինակ՝

վայրկյան — վայրկենական — յա-ն դարձել է ե:

Ձյուն — ձնհալ – յու-ն դարձել է ը:

Մատյան —մատենիկ յա-ե

սառույց —սառցահատ ույ-x

կառույց — կառուցել ույ-ու

կույտ — կուտակել ույ-ու

3. 1.     Հնչյունափոխություն բառը բաղադրիչների բաժանի՛ր և դրանց օգնությամբ բացատրիր:

Տրված բաղադրիչներով բառեր կազմի՛ր և նշի՛ր, թե ինչ հնչյունափոխություն է կատարվել:

Ոսկի + ա + գույն,=ոսկեգույ ի-ե

 փոշի + ա + կուլ փոշեկուլ ի-ե

տարի + ա + վերջ տերեվերջ ի-ե

այգի + ա + պան այգեպան ի-ե

բարի + ա + կամ բարեկեմ ի-ե

Յուրաքանչյուր շարքից մի բաղադրիչ ընտրի՛ր և բաղադրյալ բառեր կազմի՛ր: Նշի՛ր, թե ի՞նչ հնչյունափոխություն է կատարվել:

Օրինակ՝

գգույշ + անալ — գգուշանալ (ույ-ը՝ու):

Ա. Բազում, ամուր, բույր, կապույտ, բույս, ողջույն, որդի, ոսկի.

Բ. -պատիկ, -անալ, -ավետ, -ական, ակ, յա:

բազում+պատիկ -բազմապատիկ ու-х

ամուր+անալ-ամրանալ ու-х

բույր+ավետ-բուրավետ ույ-ու

բույս+ական-բուսկան ույ-ու

կապույտ+ակ-կապուտակ ույ-ու

ոսկի+յա-ոսկյա ի-х