Գրատախտակին գրված էին 5,13,10025,7699421 թվերը։Աշակերտները հանձնարարություն ստացան՝ընտրել որև է թիվ և այն գումարել տրված թվերից ամեն մեկին։ Աշակերտներից մեկն անմիջապես կատարեց այդ հանձնարարությունը՝ գրելով նույն թվերը։ Ո՞ր թիվն ընտրեց աշակերտը որպես երկրորդ գումարելի։
7699421
193
64
։
4
=
16
—
X
X
20
:
5
=
4
=
=
=
44
+
20
=
64
196
537+18+625<793+614+5
66+725+414>65+17+1032
699-13+1025>170+414+8
2025-1388+397>757-120
197
10-3=7
98-82=16
84-33=52
438-213=225
959-331=628
578-456=122
388-221=167
927-504=423
654-435=219
198
Կան բազմանիշ թվեր գրի են առնվում թվանշաններից միայն մեկի օգտագուրծումով օրինակ 3333։Որքան է այդպես կազմված երկնիշ թվերի քանակը։Իսկ եռանիշներինը։
200
Բրուտը 1 օրում պատրաստում էր 5 կճուճ։Նոր չարխ տեղադրելուց հետո նա սկսեց 1 օրում սկսեց 1 օրում 3 կճուճում ավելի պատրաստել։Քանի կճուճ կպատրաստի բրուտը 7 օրում։
5+3=7
7×7=49
202
Երկու արտերից ցորեն հավաքեցին․առաջին արտից 3200կգ,երկրորդից ՝8800կգ։Ապա ամբողջ բերքը տարան սայլերով։Քանի սայլ պահանջվեց, եթե նրանցից յուրաքանչյուրում տեղավորվում էր 400կգ ցորեն։
3200+8800=12000
12000:400=30
204
Մարաթոնյան վասքի ժամանակ երկու վազորդ առաջ էին ընկել մյուսներից։Վազքի առաջին ժամում նրանց արագությունները նույնն էին , իսկ հետո մեկը 1ժամում վազում էր 17կմ,իսկ մյուսը 14կմ։Վազքը սկսելուց 2 ժամ հետո որքան եր նրանց հեռավորությունը։
14×2=28
14+15=29
29-28=1
205
Դերձակն ունի մահուդի 16 մ երկարությամբմի կտոր,որից ամեն օր կտրուն է 2մ։Քանի օր հետո նա կկտրի վերջին կըորը։
Բնության մեջ գոյություն ունեն ատոմների տարբեր տեսակներ, որոնք զանազանվում են իրենց զանգվածով, չափերով, միջուկի կառուցվածքով:
Ատոմների որոշակի տեսակը կոչվում է քիմիական տարր:Ներկայումս հայտնի է 118 քիմիական տարր: Դրանցից վերջին մի քանիսի հայտնագործման մեջ մեծ է մեր հայրենակից, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի ակադեմիկոս, պրոֆեսոր Յուրի Հովհաննիսյանի դերը:
Տարրերի ատոմները միանում են նույն կամ այլ տարրի ատոմներին՝ առաջացնելով պարզ և բարդ նյութեր:
Մեկ քիմիական տարրի ատոմներից կազմված նյութերը կոչվում են պարզ:
Օրինակ՝ ազոտը, թթվածինը, ծծումբդը, երկաթը, պղինձը, ոսկին պարզ նյութեր են, քանի որ կազմված են համապատասխանաբար միայն ազոտ, թթվածին, ծծումբ, երկաթ, պղինձ, ոսկի տարրերի ատոմներից: Ինչպես տեսնում եք՝ պարզ նյութի անվանումը սովորաբար (բայց ոչ միշտ) համընկնում է տարրի անվանման հետ:
Պարզ նյութերի մեջ տարբերում են մետաղներ և ոչ մետաղներ: Ձեզ հայտնի են մեծ թվով մետաղներ՝ երկաթը, ալյումինը, պղինձը, կապարը, արծաթը, ոսկին և այլն:
Մետաղները կարելի է տարբերել ոչ մետաղներից իրենց ընդհանուր հատկություններով: Այսպես՝ մետաղները սովորական պայմաններում պինդ նյութեր են (բացառությամբ սնդիկի, որդ հեղուկ է): Մետաղները լավ ջերմաէլեկտրահաղորդիչներ են: Պղնձից, ալյումինից, արծաթից, ոսկուց պատրաստում են հաղորդալարեր: Դրանք պլաստիկ են՝ մաքուր մետաղից պատրաստած ձողը հնարավոր է «ծեծել», դարձնել թիթեղ: Մաքուր վիճակում մետաղները սովորաբար փայլուն են:
Ոչ մետաղների մեջ կան ինչպես պինդ (ծծումբ, ածխածին, ֆոսֆոր), այնպես էլ՝ հեղուկ (բրոմ) և գազային (ազոտ, ջրածին, թթվածին) նյութեր: Պինդ ոչ մետաղները սովորաբար պլաստիկ չեն, դրանք փխրուն են: Ոչ մետաղներն էլեկտրական հոսանք չեն հաղորդում (բացառություն է ածխածինը), վատ ջերմահաղորդիչներ են:
Մեկից ավելի քիմիական տարրերի ատոմներից կազմված նյութերը կոչվում են բարդ:
Օրինակ՝ ածխաթթու գազը կամ ջուրը բարդ նյութեր են: Առաջինը կազմված է ածխածին և թթվածին, երկրորդը՝ ջրածին և թթվածին տարրերի ատոմներից:
Բարդ նյութերն այլ կերպ անվանում են քիմիական միացություններ:
Քիմիական տարրերի ատոմները քիմիական փոխազդեցությունների ընթացքում չեն անհետանում, մեկ միացությունից կարող են մի այլ միացության բաղադրության մեջ անցնել:
Ամեն քիմիական տարր ունի իր նշանը և անվանումը: Քիմիական տարրի անվանումը տարբեր լեզուներով կարող է տարբեր հնչել: Լատիներեն «ferrum», անգլերեն «iron», ռուսերեն «железо», հայերեն «երկաթ»՝ դրանք նույն տարրի անվանումներն են: Որպես քիմիական տարրի նշան՝ ընդունվում է լատիներեն անվանման սկգբնատառը (գլխատառով գրված): Նույն տառով սկսվող տարրերի նշաններն իրարից տարբերելու համար՝ մեկից բացի մյուս տարրերի անվանման առաջին տառից հետո փոքրատառով գրվում է նաև հաջորդ տառերից որևէ մեկը: Օրինակ՝ կալցիումը (լատ.’ Calcium) նշանակվում է Ca, կադմիումր (լատ.’ Cadmium)’ Cd, իսկ քլորը (լատ.’ Chlorum)’ Cl: Ստորև աղյուսակում ներկայացված են որոշ քիմիական տարրերի անվանումներ՝ համապատասխան լատինատառ նշաններով և արտասանությամբ:
Նարե Սուքիասյանի ուսումնական բլոգ 